Γιατί συμβαίνει;
Κάθε Μάρτιο, 70 σχεδόν χώρες γυρνούν τους δείκτες των ρολογιών τους 1 ώρα μπροστά, για να τους ξαναγυρίσουν τον Οκτώβριο εκεί που ήταν αρχικά. Κι ενώ πρόκειται για μια συνήθεια που μπερδεύει, πόσοι έχουν αναρωτηθεί γιατί συμβαίνει;
Το 1895 ο George Hudson και λίγο αργότερα ο William Willet πρότειναν να βρεθούν τρόποι ώστε να προσαρμοστούν οι δραστηριότητες στο φως του ηλίου, καθώς αυτό θα επιδρούσε θετικά στην ψυχολογία των ανθρώπων. Aν και αρχικά είχε προταθεί να ξυπνούν πιο νωρίς, αργότερα σκέφτηκαν ότι θα ήταν πιο εύκολο αν απλά άλλαζαν την ώρα, διατηρώντας όλες τις άλλες δραστηριότητες σταθερές. Αυτό είναι το επονομαζόμενο Daylight Saving Time. Πηγαίνοντας 1 ώρα μπροστά τους δείκτες κατά τους θερινούς μήνες, ο ήλιος θα ανατέλλει και θα δύει αργότερα και οι άνθρωποι θα μπορούν έτσι να τον απολαμβάνουν περισσότερο.
Όλα αυτά όμως έμεναν στην θεωρία μέχρι που η Γερμανία το 1916 έγινε η πρώτη χώρα που άλλαξε την ώρα, όχι για να ψυχαγωγήσει τους πολίτες της, αλλά γιατί στην καμπή του Α’ ΠΠ, έψαχνε εναλλακτικούς τρόπους για να εξοικονομήσει καύσιμα που παρήγαγαν ενέργεια για τις μηχανές. Έτσι, σκέφτηκε να αξιοποιήσει το ηλιακό φως. Η ιδέα αυτή υιοθετήθηκε και κατά την διάρκεια του Β’ΠΠ και ονομάστηκε «ώρα πολέμου» (war time), μετά την λήξη τους όμως, οι χώρες γύρναγαν τους δείκτες των ρολογιών στην τυπική ώρα, καθώς ο κόσμος δυσανασχετούσε.
Η θερινή ώρα καθιερώθηκε με νόμο από την ΕΕ για τα κράτη μέλη της το 1975, δύο χρόνια δηλαδή μετά την μεγάλη πετρελαϊκή κρίση, και πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στις 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς (GMT), ενώ τελειώνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους στις 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς.
Με το πέρασμα, όμως, των χρόνων πολλές χώρες αψήφησαν τον νόμο και κάποιες καθιέρωσαν μόνιμη θερινή ώρα, άλλες μόνιμη χειμερινή, ενώ σχεδόν 70 χώρες συνεχίζουν τις εναλλαγές. Στην ΕΕ λοιπόν πλέον χρησιμοποιούνται 3 διαφορετικές ζώνες ώρας, κάτι που προκαλεί, εκτός των άλλων, προβλήματα στον τομέα των μεταφορών και του εφοδιασμού. Πέρα όμως από αυτό, φαίνεται ότι στις σημερινές ενεργειακές συνήθειες, δεν υπάρχει λόγος να αλλάζουμε την ώρα το καλοκαίρι για να ανάβουμε μια λάμπα 1 ώρα αργότερα, όταν όλη την υπόλοιπη ημέρα καίμε το air condition στο φουλ.
Έτσι λοιπόν η ΕΕ αποφάσισε το 2018 να σταματήσει την αλλαγή ώρας 2 φορές τον χρόνο από τον Απρίλιο του 2021 και μετά, όμως σημαντικά γεγονότα όπως το Brexit και η πανδημία φρέναραν την απόφαση. Ως πότε, μένει να το δούμε.
